Yeni Doğan Takibi
Yeni Doğan Takibi Giriş :Anne karnında amnion dediğimiz sıvının içinde güvenli bir ortamda bulunan bebek doğumla birlikte bir takım değişiklere uğrar. Anne karnında plesenta(eş)’dan kordon yardımıyla beslenen ve oksijen ihtiyacını karşılayan bebek, doğumla göbek bağı kesildikten sonra artık ayrı bir bireydir. Oksijen ihtiyacını karşılamak için nefes almaya başlar. Artık devreye akciğerler girmiştir. Yeni doğmuş bebeklerin renkleri morumsudur. Nefes almaya başladıktan sonra pembeleşir.
Yeni doğan takibinde, bebek doğduktan hemen sonra anne ile temas etmesi çok önemlidir. Bu bebeğin hem anneyle olan bağını kuvvetlendirir hem de anne sütü almasını kolaylaştırır. Bu nedenle son zamanlarda bebeğin göbek bağı kesilmeden hemen önce annenin göğsüne bebek konulmaya başlanmıştır.
Bebekler doğum sonrası bir takım fizyolojik değişikliklere uğrarlar. Önce nefes alarak akciğerleri açılır. Sonra dolaşım sistemi doğum sonrası şeklini alır. Anne karnında kalbe gelen ve çıkan kan kordon aracılığıyla plesenta tarafından temizlenirken, akciğerler devre dışıdır. Ama ilk solukla akciğerler solunun yapmaya başlayıp, bebek kordondan ayrılınca dolaşım erişkin dolaşımına benzemeye başlar. Anne karnında mevcut olup dolaşımın daha iyi olmasını sağlayan kalp damar sistemindeki delikler kapanmaya başlar.
Yeni doğan takibinin bu aşamasında, Çocuk doktorunun doğum salonunda bebeğin ilk kontrolünü yapması gerekir. Doktor bebeğin kalp atımına, solunumuna, rengine, kas tonusuna, uyarana verdiği refleks yanıtlara bakarak APGAR dediğimiz bir puanlama yapar. APGAR puanı iyi olan bebekler annelerinin yanına verilirler.
Yeni Doğan Takibi 2: Bebeği ilk Emzirme ve Anne sütü:
Anne ve bebek buluştuklarında ilk yapılması gereken bebeği emzirmektir. Anne sütünün mucizevi bir besin olduğunu bilmeyen yoktur. Ama maalesef dünyada ve ülkemizde emzirme henüz istenildiği düzeyin çok altındadır. Bir takım yöresel uygulamalarla anne sütünden önce şekerli su, soda gibi içecekler verilmektedir. Oysaki bebeğin ihtiyacı olan sadece anne sütüdür. Su dahil herhangi bir besine dışarıdan ihtiyacı yoktur. Anne doğum öncesi emzirme konusunda yeterince bilgilendirilip, motive olmuşsa ve bebek de sağlıklı ve anne ile hemen buluşmuşsa emme ile ilgili bir sorun yaşanmayacaktır.
Bebek bir takım olumsuzluklar yaşayıp hastaneye yatsa bile anne sütü verilmeye çalışılmalıdır. Çünkü hastanelerde de yendi doğan bebeklerin takibinde anne sütü çok önemsenmekte ve bebeği yatan annelerin sütü sağdırılmaktadır. Bebeğe ağızdan vermeye başlandığında mama yerine anne sütü verilmesi tercih edilmektedir. Bu şekilde bebeği hastanede yatıp kendini ememeyen anneler iki saatte bir göğüslerini sağmalıdır. Bebek o an almazsa bile uygun ortamlarda saklamalıdırlar. Daha sonra bebeğe bu sütler verilebilir. Özellikle de ilk süt bebek için doğal aşılama sayıldığından mutlaka sağılıp saklanmalıdır. Emzirmede en önemli şey istekli olmaktır.
Anne sütünün içeriği, bebeğin doğum haftasına göre değişir. Anne sütü ve emzirmenin, hem bebek hem de anne için, başta beslenme olmak üzere, sağlık, bağışıklık, gelişimsel, psikolojik, sosyal ve ekonomik yönden çok sayıda yararları vardır. Hazırlama gerektirmeyen, hemen her zaman, hazır bulunan anne ile bebek arasındaki bağı kuvvetlendiren bir unsurdur.
Anne sütü verirken en önemli durum bebeğin memeyi tutuş şeklidir. Doğru tutuş; bebeğimiz bize doğru dönük olacak. Meme başı, meme başının çevresindeki kahverengi dokunun da büyük bir kısmını alacak şekilde bebeğin ağzının içinde olmalı. Bebeğin alt dudağı memeyi kavradığının göstergesi olarak dışa dönük olmalıdır. Bebeğin alt çenesi memeye dayanmalıdır. Burnunun açık olduğuna dikkat etmeliyiz. Bebeğin başı bir koldayken diğer elimizin başparmağı bebeğin emdiği memenin üstünde diğer parmaklar memenin altında olacak şekilde meme desteklenmelidir. Yani makaslamadan “C” şeklinde olmalıdır.
Anne sütünün içinde bebeğe yetecek bütün vitamin ve besin ögeleri bulunur. Ancak D vitamini yeterli değildir. Bu nedenle D vitaminine ilk haftadan itibaren başlamak gerekir. D vitamini 400 İÜ/gün başlanır.
Bebeğimizi Ne sıklıkla Emzirmeliyiz?
İlk bir ay 2 saatte bir emzirmeliyiz. Çünkü yenidoğan bebeklerin yeterli enerji depoları olmadığından, kan şekerleri düşebilir. Emmediği zaman sarılıkları artabilir, vücut ısıları yükselebilir. Bu nedenle düzenli emmeleri çok önemlidir. Ayrıca anne sütünün hazmı kolay olduğu için anne sütü alan çocuklar, mama alan çocuklara göre daha çabuk acıkırlar.
Yeni Doğan Takibi 3: Anne ve Bebeğin Güvenli Bağlanması:
İlk günler anne ve bebek için alışma sürecidir. İlk bebeği olan anneler için bu süreç daha zor olabilir. Bu nedenle doğum öncesi doğru kaynakları okumak ve ilk günlerde tecrübeli ebeveynler eşliğinde bebeğe alışmak en doğru olanıdır. Anne bebek bağlanması her açıdan çok önemlidir. Annenin doğum sonrası psikozunu, ve bebeğe şiddet uygulamasını önler. Bebek için güvenli bağlanmanın, büyüme gelişme başta olmak üzere zihinsel ve davranış gelişimi açısından önemi tartışılmayacak kadar fazladır. Kısacası öz güveni yüksek, aile ilişkileri iyi, zihinsel ve ruhsal gelişimleri normal nesillerin temeli anne sütü vermekle atılmaktadır.
Yeni Doğan Takibi 4: Topuk Kanı Taraması:
Bebek beslenmeye başladıktan en az 48 saat sonra topuk kanı alınması gerekir. Bu topuk kanından ülkemizde görülme sıklığı yüksek 4 hastalık taranmaktadır. Böylelikle bu hastalıklar erken teşhis edilmekte ve bu hastalıkların çocukta oluşturacağı zihinsel ve bedensel engellerin önüne geçilmektedir. Ancak bazen bebekler hastaneden erken taburcu oldukları için bebekler tam beslenemeden topuk kanları alınmaktadır. Böyle bir durumda da ilk 5 gün içinde aile hekimimize baş vurup, yeniden topuk kanı aldırmalıyız. Bu çok önemli bir durumdur. Çünkü tam beslenmeyen bebeklerde bu sonuçlar doğru çıkmayabilir. Yani beslenmediği zaman sonuçlar gerçeği yansıtmayabilir.
Yenidoğan Takibi 5: Yatağı ve Oda Isısı Nasıl Olmalı?
Bebeğimizi alıp eve getirdik. Nasıl yatıracağız? Yatağı içine gömülecek yumuşaklıkta olmamalı, sert yatakta yastıksız yatırmalıyız.
Bebeklerin odaları sıcak ve kuru olmamalıdır. Termometre ile kontrol etmeliyiz. Gece 20-22 derece , gündüz 22-24 derece olmalıdır.
Yeni Doğan Takibi 6:Annenin Beslenmesi
Annenin süt verme döneminde beslenmesine gebelikte olduğu gibi özen göstermelidir. O yörenin beslenme alışkanlıklarını da göz önünde bulundurarak annenin besin değeri yüksek yiyeceklerden orantılı bir şekilde tüketmesi gerekiyor. Yenilen her yiyeceğin aroması anne sütüne geçtiğinden ek besine geçişte annenin beslenmesi önem taşıyor. Annenin bu dönemde zayıflama diyeti ya da ağır egzersiz yapması önerilmez. Ama bu dönemde sütün artması için bol karbonhidratlı yiyecekler tüketmekte doğru değildir. Hem anne kilo alır, hem de sütü arttırdığına dair bir bulguya rastlanmamıştır.
Yeni Doğan Takibi 7: Meme ile İlgili Sorunlar?
Süt verme döneminde en büyük sorunlardan biri de meme başı çatlaklarıdır. Aslında daha önce de bahsettiğim gibi memeye bebeğin iyi yerleşmemesi meme başı çatlaklarına sebep olmaktadır. Emzirme sonrası annenin sütünü sağıp, meme başı etrafına sürmesi de çatlakları engellemektedir. Çatlak oluştuğunda doktora başvurup uygun kremler kullanılabilir. Kremi emmeden hemen sonra sürülüp, bebeği emzirmeden hemen önce tekrar temizlenmelidir. Çatlaklar tedavi edilmezse bu hassas alandan mikroorganizmalar girip enfeksiyona sebep olabilir. Bu da durumu iyice ağrılı hale getirir. Baştan önlem alıp bu duruma gitmeden müdahale etmek gerekir. Bazen de süt kanallarında tıkanıklık olup, meme dolgunlaşıp, ısı artışı olabilir. Havlu ütülenip memenin üstüne konur. Bebek emzirmeye devam edilir. Tıkanıklığı yine bebeğin emmesi açacaktır. Mastit dediğimiz memenin iltihaplanması durumunda da emzirmeye devam edilir. Ancak bu durumda annenin bir doktor tarafından görülmesi ve uygun tedavinin başlanması gerekir. Emzirmenin yasaklandığı çok az durum vardır. Bunu da doktorunuz yasaklamadıkça kesinlikle emzirmeyi bırakmamalısınız
Yeni Doğan Takibi 8: Bebeğim Kilo Takibi
Doğumdan 5-6 hafta kadar sonra genellikle aileler bebeklerin doymadığını düşünüp, mama vermeye çalışırlar. Bu dönemde bebek çok emmeye başlar ve sanki doymuyor gibidir. Bu geçici bir durumdur. Emzirmeye devam ettiğimizde bebeğin ihtiyacı olan süt miktarı sağlanacak ve bebek tatmin olacaktır. Genellikle bu dönemde büyükbaba, büyükanne, diğer akrabalar veya komşuların önerisiyle mama başlanır. Başka çocuklarla karşılaştırılır. Bebeğiniz yeterince kilo alıyor ve günde 5-6 defa küçük çişini yapıyorsa doyuyor demektir. Kilosunun yeterli olup olmadığını şöyle de anlayabilirsiniz; ilk 6 ay 20-30 gr/gün kilo artışı varsa yeterli kilo alıyor demektir. Kilo almasının az olması ya da duraklaması durumunda bir çocuk doktoruna mutlaka bebeğinizi götürmelisiniz. Uzman görüşü ile bir takım özel durumlarda mamalar kullanılabilir.
Yeni Doğan Takibi 9: Gaz Problemleri
Bebeklerde yaklaşık olarak 3 hafta ile 4 hafta arasında infantil kolik dediğimiz gaz sancıları başlar. Rahatça uyuyan bebeğimiz, huzursuz olmaya başlar. Akşam belli saatlerde canının çok yandığını gösteren ağlama nöbetleri olmaya başlar.
İnfantil kolik yaşamın ilk aylarında normal kilo artışına sahip sağlıklı süt çocuklarında ataklar tarzında görülen, nedeni belli olmayan, bebeği, aileyi ve hekimi en çok sıkıntıya sokan sürekli ve aşırı ağlama nöbetleri ile belirgin bir sendromdur.
Yeni Doğanda Banyo ve Göbek Bakımı
Yeni doğan bebeklerde göbek yaklaşık olarak 7-10 gün içinde düşer. Göbek düşmeden bebek yıkanacaksa çok dikkatli olunması gerekir. Göbek kısmının suyla ve sabunla temas ettirmemeye özen göstermeliyiz. Bebek yıkandıktan sonra göbek temiz bir bezle kurulanmalıdır. Göbek %70’lik alkolle de temizlenebilir.
Bebeğin yıkanma suyu 36-37 derece yani vücut ısısında olmalıdır. Bebeğimizi katkı maddesi içermeyen ve cildin PH’sına uygun bir sabun ya da şampuanla yıkayıp duruluyoruz. Yıkma bezimizin yumuşak ve hassas cildini zedeleyici olmamasına özen göstermeliyiz. Banyodan sonra uygun bir bebek yağı ile yağlarsak cildin nemli kalması ve kurumaması sağlanır.
Muayenehanemizde Yeni Doğan Bebek Takibi
Ankara Eryaman Ata Yıldız Plaza’daki muayene hanemizde Doç. Dr. Tülin Köksal ve Yeni Doğan Hemşiresi Esra Eşer hanımla birlikte, yeni doğan bebeklerin takibi, rutin muayeneleri, emzirme danışmanlığı, uyku danışmanlığı gibi hizmetler vermekteyiz. Yeni doğan takibi ve bakımı ile ilgili aklınıza takılan her konuda bizi arayabilir veya bize sosyal medya hesaplarımızdan ulaşabilirsiniz. Ayrıca yolunuz bu tarafa düşerse mutlaka bir kahvemizi içmeye bekleriz. Muayenehanemiz olarak tüm anne ve anne adaylarına bebeklerini sağlıkla büyütmelerini dileriz…
İletişim Bilgileri:
Yeni Doğan Takibi dahil, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile igili her Sorununuz İçin çekinmeden Bize Ulaşın : https://drtulinkoksal.com/bize-ulasin/
Tel:
Muayenehanemiz: +90 312 514 01 01
Doç.Dr.Tülin Köksal: +90 (553) 840 64 15
Uzm.Dr. A.Osman Köksal:+90 543 890 23 13
Adres:
Altay Mahallesi, Orhan Bey Caddesi, No: 1/93 Ata Yıldız Plaza, Kat:11, 06820, Optimum AVM Karşısı Eryaman/ANKARA
İlgili Linkler:
Bizi Sosyal Medyada da Takip Edin!
https://www.instagram.com/drtulinkoksal/
https://www.instagram.com/draliosmankoksal/