Sık Görülen Çocukluk Çağı Hastalıkları
1- ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI(ÜSYE)
Tüm yaş grubu çocuklarda en çok doktora gitme sebebi ani başlangıçlı solumum yolu enfeksiyonlarıdır. Özellikle 5 yaş altı çocuklar yılda 3-6 defa akut solumum yolu enfeksiyonu geçirir. Kreş yada anaokuluna başladığı ilk yıl 10 defa bile ÜSYE geçirebilir.
Akut solunum yolu enfeksiyon sıklığını arttıran sebepler;
- Düşük sosyoekonomik düzey
- Hijyen kurallarına uyulmaması özellikle el yıkama
- Kalabalık yerlerde yaşam
- Sigara dumanı maruziyeti
- Yetersiz beslenme
- Kronik hastalık varlığı
- Bağışıklık sisteminde bozukluk
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı (Kanser hastalarında olduğu gibi)
ÜSYE burundan ses tellerine kadar olan alanda enfeksiyon olmasıdır. Etken çoğunlukla virüslerdir. Antibiyotik kullanmaya gerek yoktur. Tedavisi rahatlatıcı yöntemler(ateş varsa ateş düşürücü verme, burun tıkalıysa açma gibi), bol sıvı ve istirahattir.
2-SOĞUK ALGINLIĞI
İki yaş altındaki çocuklarda 6 defaya kadar görülen virüslerin yaptığı bir hastalık tablosudur. Hastalık kendi kendini 7-10 gün içinde sınırlar. Nadiren 3 haftaya kadar sürer. En sık sebebi rinovirüslerdir.
Belirtiler; burun akıntısı, tıkanıklığı, huzursuzluk, ateş, ishal, kusma, kuru öksürük görülebilir.
Tedavisi destekleyicidir. Yani ateş varsa düşürülür. Burnu tıkalıysa açılır.
3-BURUN TIKANIKLIĞI
Çocuklarda en çok karşımıza çıkan uyku kalitesini etkileyen ve beslenmeyi engelleyen bir durumdur. Çoğu zaman ÜSYE durumlarında görülür. Ancak bebeklerde kuru ve sıcak hava da tıkanıklığa yol açabilir. Çünkü bebeklerin burnun içindeki boşluklar yetişkinlere göre dardır.
Bol ılık sıvı alımı burun akıntısını inceltir. Aynı zamanda burun iç yüzeyini nemlendirir.
Burnun serum fizyolojik ile açılması bebeği rahatlatır.
Dünya sağlık örgütü nemlendirici (buhar makinesi gibi) kullanılmasını enfeksiyon riskini arttırdığı için önermiyor.
4-GRİP(İNFLUENZA)
İnfluenza adı verilen bir mikrop tarafından oluşturulan bir bulaşıcı hastalıktır. A,B,C olmak üzere 3 tip influenza virüsü vardır.
Grip belirtileri nelerdir:
- Yüksek ateş (koltuk altından ölçülen 38 derece ve üzeri)
- Titreme
- Yaygın kas ve eklem ağrıları
- Baş ağrısı
- Boğaz ağrısı
- Kuru öksürük
- Burun akıntısı
- Hapşırma
- Gözlerde yaşarma, kanlanma
- Nadiren karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal
Grip nasıl bulaşır?
Grip mikrobunu taşıyan kişilerin salgılarıyla (öksürük, hapşırma gibi) bulaşır. Bu salgıların bulaştığı eşyalarla da bulaşır. Kalabalık ortamlar (okul, yurtlar, kışlalar, kahvehaneler, gibi) yayılmasını kolaylaştırır. Soğuk hava, alkol, sigara kullanımı hastalığa yakalanma riskini arttırır.
Grip olan kişi ne kadar süre bulaştırıcıdır?
Belirtiler başlamadan bir gün öncesinden, belirtiler başladıktan 3-5 gün sonrasına kadar bulaşıcıdır. Çocuklarda ve bağışıklık sistemi bozuk olanlarda bulaştırıcılık 2-3 haftaya kadar uzayabilir.
Grip mikrobu çevrede ne kadar süre yaşar?
- Sert yüzeylerde 24-48 saat
- Havada 24 saat
- Kağıt, mendil gibi yumuşak yüzeylerde 8-12 saat yaşayabilir.
Grip kimlerde ağır seyreder?
- Çocuklar
- Yaşlılar
- Gebeler
- Obezler
- Kalp hastaları
- Şeker hastaları
- Astımı olanlar
- Kronik akciğer hastalığı olanlar
- Bağışıklık sistemi baskılanmış( kanser tedavisi görenler) olanlar.
Grip tedavisi nasıldır?
İstirahat çok önemlidir. Bol sıvı alınmalı, ateş varsa ateş düşürücü kullanılmalıdır. Ateş düşürücü olarak aspirin kullanılmamalıdır.
Tedavide antibiyotik kullanılmaz.
Ağır vakalar, kronik hastalığı olanlarda ilk 48 saatte oseltamivir denilen antiviral ilaç kullanılabilir.
5-TONSİLLİT(BADEMCİK İLTİHABI)
Halsizlik, ateş, yutkunurken ağrı ile kendini gösteren, bademciklerde şişlik, kızarıklık, üzerlerinde beyazlık olması durumudur. Boyun lenf bezlerinde büyüme yapabilir. Bademcik iltihaplarının da en sık sebebi virüslerdir. Ancak bakteriyelde olabilir. En doğrusu boğaz kültürü alıp bakmak gerekir. En çok etken beta (A Grubu Beta hemolitik streptokoklar )’dır. 2 yaş altında bakteriyel etken pek düşünülmez. İki yaş üstünde de %80-85’i virüslerle, %15-20’si bakterilerle meydana gelir. Bakteriyel olanlarda ağızdan uygun antibiyotik ( genellikle penisilin ağızdan alınan formları) 10 gün kullanılır. Ya da tek doz depo penisilin kullanılır. Viral boğaz enfeksiyonlarında destekleyici tedavi yapılır. Bol sıvı, ateş var ise ateş düşürücü ve istirahat önerilir.
6-SİNÜZİT
Sinüslerin iltihabıdır. ÜSYE geçiren çocuklarda sinüslerin bakteriyel hastalığıdır.
Nasıl Tanınır?
Burun akıntısı, ateş, öksürük, ağız kokusu olabilir. Daha büyük çocuklarda baş ağrısı olabilir. İltihabi burun akıntısı görülebilir.
Tüm bunlarla birlikte şu 3 durumdan birinin olması akut sinüzit dedirtir.
- 10 günden uzun süren, iyileşme göstermeyen burun akıntısı veya öksürük şikayetinin devam etmesi,
- İltihabi görünümde burun akıntısı ve 39oC ve üzerinde ateş yüksekliğinin 3 günden uzun sürmesi,
- ÜSYE belirtilerinin giderek kötüleşmesi veya yeni eklenen ateş veya şiddetli baş ağrısının eşlik etmesi
Tanı için röntgen çektirmeye gerek yoktur. Sinüzit tedavisinde uygun antibiyotikler kullanılır.
7-ORTA KULAK İLTİHABI
Orta kulak iltihabı çocukluk çağı hastalıkları arasında üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık görülen hastalıklardandır. Yaşamın ilk iki yılında daha sık görülmektedir. Tüm çocukların % 90’nı 2 yaşına kadar en az bir kez orta kulak iltihabı geçirmektedir. Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan ve hava içeren bir boşluktur. Hava, geniz bölgesinden östaki tüpü adı verilen dar bir kanal ile orta kulağa taşınır. Östaki tüpünün görevi, orta kulak boşluğundaki havanın basıncını dış ortamdaki atmosfer basıncı ile eşitlemektir. Ses dalgalarının kulak zarında oluşturduğu titreşimler orta kulak boşluğundaki küçük kemikçiklerden (çekiç, örs, üzengi) iç kulağa iletilir ve sesi beyine ileten sinirler uyarılır. Östaki tüpü bebeklerde erişkinlerden daha kısa ve daha yatay pozisyondadır ve yoğun salgı yapan hücre içermektedir. Yedi yaşından sonra bu fark ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle yedi yaş altında orta kulak kulak iltihabı daha kolay gelişir.
Akut orta kulak iltihabı, orta kulak mukozasının irinli enfeksiyonudur. Sıklıkla etken bakteridir ve etken orta kulağa genizden ulaşır.
Belirtileri nelerdir;
- Şiddetli kulak ağrısı
- Kulak akıntısı
- Ateş
- Geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonu öyküsü
- Bebeklerde ağlama, huzursuzluk
- Kulak kepçesini çekiştirme
- İştahsızlık
- Bulantı, kusma
- İshal
- İşitme azlığı
- Kulaklarda çınlama ve dolgunluk
- Baş dönmesi
Akut orta kulak iltihaplarından çocuklarını korumak için dikkat etmeleri gereken hususlar nelerdir;
- Anne sütüyle beslenme sonucu çocuğa geçen antibakteriyel ve antiviral faktörler iltihaplara karşı direnç oluşturmaktadır. Yani akut orta kulak iltihabına karşı korumaktadır. Anne sütü akut orta kulak iltihabı riskini azaltmakta ve ilk atağı geciktirmektedir. Bu nedenle çocuğun anne sütü almasına mümkün olduğunca önem verilmelidir.
- Biberonla beslenen çocuklarda daha fazla orta kulak iltihabı görülür.
- Bir diğer önemli nokta da beslenme pozisyonudur. Yatar pozisyonda beslenen çocuklar 45° eğik pozisyonda beslenenlere göre daha sık orta kulak iltihabı geçirirler. Bu nedenle süt çocuklarının yatarak beslenmemesi, beslenirken yaklaşık 45 derecelik açıyla tutulması önerilir.
- Diğer önemli nokta da evde ve taşıtlarda sigara içilmemesinin sağlanmasıdır.Sigara östaki borusundaki tüycüklerin yapısını bozarak orta kulak iltihabına zemin hazırlar.
Orta kulak iltihabı tedavi edilmediğinde, uzun süre devam eden sıvı birikimi ve iltihaplanma sonucunda kişide duyma kaybına ve istenmeyen birçok etkiye neden olabilmektedir
BRONŞİOLİT
İki yaş altı çocuklarda sıklıkla virüslerle oluşan alt solunum yolu enfeksiyonudur. İki yaşın altındaki çocukların yaklaşık üçte biri en az bir defa bu hastalığı geçirir. Bu hastalığın etkeni genellikle RSV virüsüdür.
Bronşiolit ağırlığına göre sınıflandırılır
Bronşiolit Sınıflandırması;
Hafif olanlar;
- Oksijen ihtiyacı yok
- Beslenme problemi yok
- Solunum sıkıntısı yok ya da hafif var
Orta olanlar;
- Oksijen ihtiyacı var
- Verilen oksijenden fayda görür.
- Beslenirken solunum sıkıntısında artma olur.
Ağır olanlar;
- Beslenememe
- Belirgin burun kanadı solunumu ve göğüs kafesinin aralarında nefes alıp verirken çöküklük olması
- Verilen oksijenden fayda görmez
- Kötü görünümde
- Solunum durmalarının olması
Bronşiolit olduğunu nasıl anlarım?
Genellikle burun akıntısı, hapşırık gibi basit ÜSYE ile başlayıp daha sonra
- Huzursuzluk
- Solunum sayısında artma
- Hırıltılı solunum
- Beslenme problemleri
- Ateş eşlik edebilir. Her zaman olmayabilir.
- Ağır durumlarda göğüsde çekilmeler olur.
Bronşiolit belirtileri ilk 3-4 günde en şiddetli halini alır. 7-10 gün içinde de giderek azalır. Öksürük ise haftalarca sürebilir.
Tedavide amaç izlem, oksijen ihtiyacı varsa oksijen verilir. Beslenemiyorsa damardan sıvı tedavisi yapılır. İhtiyaca göre diğer tedaviler yapılır. Tedavide antibiyotikler kullanılmaz.
İletişim Bilgileri:
Sık Görülen Çocukluk Çağı Hastalıkları dahil, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile igili her Sorununuz İçin çekinmeden Bize Ulaşın : https://www.drtulinkoksal.com/bize-ulasin/
Tel:
Muayenehanemiz: +90 312 514 01 01
Doç.Dr.Tülin Köksal: +90 (553) 840 64 15
Uzm.Dr. A.Osman Köksal:+90 543 890 23 13
Adres:
Altay Mahallesi, Orhan Bey Caddesi, No: 1/93 Ata Yıldız Plaza, Kat:11, 06820, Optimum AVM Karşısı Eryaman/ANKARA
İlgili Linkler:
Bizi Sosyal Medyada da Takip Edin!
